Rzecznik Finansowy zwrócił się do działających w Polsce banków, instytucji pożyczkowych, zakładów ubezpieczeń oraz instytucji zrzeszających z postulatami dobrych praktyk, w związku z napływem do naszego kraju uchodźców z Ukrainy. W swoich wystąpieniach zwrócił uwagę na trudną sytuację bytową, niepewność prawną oraz barierę językową obecnie dwumilionowej i stale rosnącej grupy uchodźców z Ukrainy.
– Uchodźcy opuszczający Ukrainę tracą dostęp do aktywów ulokowanych w Ukrainie, często nie mają wystarczających środków do życia. Tym samym osoby poszukujące obecnie ochrony w Polsce mogą być szczególnie narażone na wykluczenie, ubóstwo czy wyzysk – pisze w swoim stanowisku Rzecznik Finansowy.
Zwracając się z apelem do podmiotów rynku finansowego, Rzecznik Finansowy przedstawił propozycje, które mają ułatwić uchodźcom korzystanie z produktów i usług oferowanych na polskim rynku. Dla wielu uchodźców korzystanie z polskiego rachunku w banku lub ubezpieczenia może być konieczne do podjęcia pracy, odzyskania chociaż częściowo poczucia bezpieczeństwa czy choćby codziennego życia w naszym kraju.
– Rzecznik Finansowy postuluje o zapewnienie Uchodźcom co najmniej podstawowych i bezpiecznych usług bankowych, takich jak rachunek płatniczy, instrument płatniczy do rachunku, wsparcia finansowego, niezbędnego w obliczu trwającego konfliktu zbrojnego. Niezwykle istotne jest zapewnienie uchodźcom nie tylko adekwatnej oferty produktowej, ale również ochrony przed działaniami niezgodnymi z prawem, w tym ochronę konsumencką – czytamy w wystąpieniu.
Wśród postulatów Rzecznika Finansowego do firm znalazły się m.in.:
- zapewnienie obsługi klienta również w języku ukraińskim, w tym obsługa infolinii przez konsultantów posługujących się językiem ukraińskim, jak też wprowadzenie tego języka do systemów automatycznej obsługi klientów oraz wielojęzyczne wersje dokumentacji umownej
- uproszczenie procedur wymaganych do otwarcia rachunku płatniczego, w tym skorzystania z oferty bezpłatnego rachunku podstawowego lub czasowego zwolnienia z kosztów założenia lub obsługi rachunku płatniczego i wydanych do nich instrumentów płatniczych (karty płatniczej)
- dostosowanie kosztów kredytu konsumenckiego i pożyczek (w szczególności wysokość RRSO i prowizji) do trudnej sytuacji materialnej Uchodźców z Ukrainy
- rozważenie przez banki czasowego odstąpienie od pobierania opłat za wykonywanie transakcji płatniczych na rzecz beneficjentów z siedzibą na terytorium Ukrainy, niezależnie od kwoty i waluty transakcji. Ewentualnie zastosowanie automatycznego zwrotu opłat za przelewy realizowane z Polski do Ukrainy i z Ukrainy do Polski
- stworzenie pakietów ubezpieczeniowych dedykowanych uchodźcom z Ukrainy
- zapewnienie wniosków i formularzy, a także obsługę korespondencji i reklamacji również w języku ukraińskim
- specjalne oznaczenie informacyjne placówek, w których dostępna będzie obsługa klienta w języku ukraińskim
- koordynacja działań związanych z realizacją postulatów oraz promocją dobrych praktyk przez stowarzyszenia branżowe wśród należących do niej firm oraz wspólne wypracowanie nowych rozwiązań i dobrych praktyk
Rzecznik Finansowy wskazuje, że pomocna może okazać się kampania informacyjna na temat praw i obowiązków związanych z usługami finansowymi skierowana do uchodźców. Jej celem byłoby poszerzanie wiedzy na temat przysługującej im ochrony i tym samym przeciwdziałałoby ewentualnym próbom wykorzystywania trudnej sytuacji uchodźców z Ukrainy przez podmioty oferujące finansowanie na warunkach wykraczających poza dopuszczane przepisami.
Należy przypomnieć, że 14 marca br. Rzecznik Finansowy interweniował w związku z otrzymanymi sygnałami o emisjach reklamy krótkoterminowych pożyczek „Kapusta.24”. O wyjaśniania zwrócił się zarówno do spółki, której produkt znalazł się w reklamie, jak i do Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych. Rzecznik Finansowy zapewnił, że będzie reagował na wszelkie sygnały dotyczące nieprawidłowości związanych z produktami i usługami ubezpieczeniowymi, finansowymi, bankowymi, instytucji pożyczkowych, i oferowanymi obywatelom Ukrainy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.
W powyższym kontekście Rzecznik Finansowy postuluje o skuteczne informowanie uchodźców o możliwych środkach ochrony i pomocy prawnej, przekazywane w języku ukraińskim co do:
- możliwości i sposobów składania reklamacji
- Rzecznika Finansowego i innych podmiotów dysponujących kompetencjami w zakresie ochrony konsumentów
- pozasądowego rozwiązywania sporów
- nieodpłatnej pomocy prawnej udzielanej na podstawie odrębnych przepisów
#RFdlaUkrainy – W ramach Światowego Dnia Konsumenta 15 marca br. Rzecznik Finansowy przystąpił do akcji informacyjno-edukacyjnej polskich urzędów, której celem jest zapewnienie obywatelom Ukrainy świadomości praw konsumenckich przysługujących wszystkim obywatelom Polski i Unii Europejskiej. Oprócz Rzecznika Finansowego w akcji biorą udział: Europejskie Centrum Konsumenckie, Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Urząd Ochrony Danych Osobowych, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Urząd Transportu Kolejowego.