Jakie opłaty likwidacyjne zostały do tej pory zakazane?

Do czerwca 2013 r. sądy uznały następujące opłaty likwidacyjne za niedozwolone:

- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 maja 2010 r., sygn. akt  VI ACa 1175/09. Sąd zakazał stosowania postanowienia o brzmieniu: "opłata likwidacyjna (koszt wykupu środków zgromadzonych na ORJU składek regularnych) - przy dokonaniu całkowitego lub częściowego wykupu certyfikatu ubezpieczeniowego - 100% jeżeli składki regularne były łącznie opłacane krócej niż 1 rok". Wyrok dotyczył Uniqa Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie

- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 maja 2009 r. , sygn. akt VI ACa 1365/08. Zakwestionowanym postanowieniem jest zapis w brzmieniu: "wartość wykupu jako procent rezerwy matematycznej przypadającej na daną umowę główną z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej:

a) 2 lata - 80 % wartości wykupu,
b) 3 lata - 85 % wartości wykupu,
c) 4 lata - 90 % wartości wykupu,
d) 5 i więcej lat - 95 % wartości wykupu".

- wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 4 czerwca 2012 r., sygn.. akt XVII AmC 974/11. Za niedozwoloną uznano zapis o następującym brzmieniu. „Opłata likwidacyjna pobierana jest w wysokości wskazanej w tabeli poniższej: Rok Polisowy, w którym jest pobierana opłata likwidacyjna od środków wypłacanych z Subkonta Składek Regularnych:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Wysokość opłaty likwidacyjnej stanowiąca procent środków wypłacanych z Subkonta Składek
100%
100%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%

Tym samym wyrokiem uznano za niedozwolony następujący zapis:

"Opłata likwidacyjna pobierana z Subkonta Składek regularnych, poprzez umorzenie Jednostek Uczestnictwa, przed Całkowitą Wypłatą, w razie wygaśnięcia Umowy Ubezpieczenia [...] oraz tej części Częściowej Wypłaty z Subkonta Składek regularnych, która powoduje, że Wartość Subkonta Składek Regularnych staje się niższa od kwoty odpowiadającej Statusowi Polisy Opłaconej przed wskazaną poniżej Rocznicą Polisy, w następującej wysokości:

do dnia poprzedzającego 1. Rocznicę Polisy - 100,0%
od 2. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 3. Rocznicę Polisy - 80,0%
od 3 Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 4 Rocznicę Polisy - 70,0%
od 4. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 5 Rocznicę Polisy - 60,0%
od 5. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 6 Rocznicę Polisy - 50,0%
od 6. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 7. Rocznicę Polisy - 40.0%
od 7. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 8. Rocznicę Polisy - 30,0%
od 8 Rocznicy Polsy do dnia poprzedzającego 9. Rocznicę Polisy - 20,0%
od 9. Rocznicy Polisy do dnia poprzedzającego 10. Rocznicę Polisy - 10,0%
od 10. Rocznicy Polisy - 0%"

Wyrok dotyczył Aegon Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.

- wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 7 listopada 2011 r., sygn.. akt XVII AmC 1704/09,

„Opłata likwidacyjna jest pobierana w wysokości wskazanej w tabeli poniższej:
Rok Polisowy, w którym jest pobierana opłata  likwidacyjna od środków  wypłacanych z Subkonta  Składek Regularnych
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wysokość opłaty likwidacyjnej stanowiąca procent środków wypłacanych z Subkonta Składek Regularnych
99%
99%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%

Wyrok dotyczył Aegon Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.

- wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 16 czerwca 2008 r., sygn.. akt XVII AmC 111/07.

"Wartość wykupu jest to procent rezerwy matematycznej przypadającej na daną umowę główną z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej, zgodnie z poniższą tabelą:
- Liczba pełnych lat polisowych, za które opłacono wszystkie składki całkowite;
- Wartość wykupu jako procent rezerwy matematycznej przypadającej na daną umowę główną z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej:
a) 2 lata - 80 % wartości wykupu,
b) 3 lata - 85 % wartości wykupu,
c) 4 lata - 90 % wartości wykupu,
d) 5 i więcej lat - 95 % wartości wykupu.
Wysokość wartości wykupu oblicza się według stanu rezerwy matematycznej przypadającej na umowę główną z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej, na wcześniejszy z dni (dalej: dzień wartości wykupu):
a) dzień następujący po ostatnim dniu opłaconego okresu, tj. termin płatności składki całkowitej najdawniej wymagalnej
albo
b) dzień rozwiązania lub wygaśnięcia umowy głównej.
Wartość wykupu, obliczona zgodnie z postanowieniami ust. 1 i 2, jest pomniejszana o sumę zaległych składek całkowitych lub powiększana o część opłaconej składki całkowitej należnej za okres, w jakim Ubezpieczyciel nie będzie udzielał ochrony ubezpieczeniowej.
Gdy składka za umowę główną została opłącona jednorazowo, Ubezpieczający nabywa prawo do wypłaty wartości wykupu dnia następnego, licząc od dnia rozpoczęcia odpowiedzialności. Wartość wykupu stanowi wtedy 95 % rezerwy matematycznej z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej, przypadającej na daną umowę główną w dniu rozwiązania umowy głównej.
Jeżeli dzień wartości wykupu przypada po przekształceniu umowy ubezpieczenia w ubezpieczenie bezskładkowe, to wartość wykupu stanowi 95 % rezerwy matematycznej z wyłączeniem rezerwy na świadczenie dodatkowe umowy głównej."

Wyrok dotyczył ING Towarzystwo ubezpieczeń na Życie S.A. w Warszawie.

Odpowiedź na pytanie przygotowała Małgorzata Więcko - Tułowiecka, główny specjalista w BRU