W dniu 28 listopada 2023 r. odbyła się konferencja Rzecznika Finansowego pt. Pozasądowe rozwiązywanie sporów na rynku finansowym – doświadczenia, perspektywy i wyzwania na przyszłość. Wydarzenie zostało przygotowane przez komitet organizacyjny złożony z pracowników Biura Rzecznika Finansowego z Departamentu Pozasądowego Rozwiązywania Sporów oraz Departamentu Edukacji i Komunikacji we współpracy z Przewodniczącą Doradczego Komitetu Naukowego przy Rzeczniku Finansowym – dr hab. Edytą Rutkowską–Tomaszewską, prof. UWr.
Konferencję otworzyła Anna Gadomska (Dyrektor Departamentu Pozasądowego Rozwiązywania Sporów), która wskazała na znaczenie praktyczne podejmowanej tematyki, odnosząc się także do bieżącej działalności kierowanego przez nią Departamentu w kontekście pozasądowego rozwiązywania sporów na rynku finansowym. Jak zaznaczyła, okazją do organizacji tego przedsięwzięcia stał się upływ 10 lat obowiązywania regulacji prawnych z tzw. dyrektywy ADR (Alternative Dispute Resolution). Okres ten stanowił sposobność do podsumowania doświadczeń związanych z obowiązującą regulacją prawną i zaproponowania takich rozwiązań normatywnych, które pozwolą wyeliminować zaistniałe problemy rzutujące na skuteczność i efektywność dyrektywy ADR.
Program konferencji obejmował pięć paneli oraz dyskusję. Pierwszy panel zatytułowany „Funkcjonowanie pozasądowych metod rozwiązywania sporów na rynku finansowym w Polsce i wybranych krajach Europy” moderowała dr hab. Edyta Rutkowska–Tomaszewska, prof. UWr. Referat dr Jagny Muchy z Uniwersytetu Warszawskiego dotyczył problematyki postępowań ADR w sporach konsumenckich w Polsce. Następnie prof. Maria Cecylia Paglietti (Członkini Zarządu Arbitra Bankowego Włoch, Uniwersytet Roma Tre w Rzymie) zaprezentowała zagadnienie dotyczące pozasądowych metod rozwiązywania sporów we Włoszech, ze szczególnym uwzględnieniem funkcjonowania instytucji Arbitro Bancario e Finanziario. Prof. Stefaan Voet z Uniwersytetu KU Leuven przedstawił przedłożenie pt. „The Belgian ADR Landscape: Status and Future Challenges”. Z kolei Mary Rose McGover (Zastępczyni Rzecznika ds. usług finansowych i emerytur w Irlandii) wygłosiła referat pt. „Alternative Dispute Resolution of financial service complaints in Ireland”. Ostatnie wystąpienie w tym panelu miał Richard West (Dyrektor ds. polityki w zakresie rozpatrywania spraw – Rzecznik Finansowy), który wygłosił referat pt. “Out-of-court dispute resolution – the experience of the UK’s Financial Ombudsman Service”.
W drugim panelu pt. „Doświadczenia związane z pozasądowym rozwiązywaniem sporów z perspektywy podmiotów uprawnionych i mediatorów” prowadzonym przez Janusza Gwiazdowskiego (mediator sądowy, wykładowca, prawnik, Dyrektor Warszawskiego Sądu Arbitrażowego, założyciel Fundacji Ubi Concordia), uczestniczyli: Katarzyna Marczyńska (radczyni prawna, Arbiter Bankowy); Piotr Nowak (Radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, mediator Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego); Anna Gadomska (radczyni prawna, Dyrektorka Departamentu Pozasądowego Rozwiązywania Sporów w Biurze Rzecznika Finansowego); dr Marta Kuklo (mediatorka sądowa, pracowniczka Katedry Finansów Publicznych i Prawa Finansowego Uniwersytetu w Białymstoku).
Trzeci panel pt. „Doświadczenia i oczekiwania wobec pozasądowych metod rozwiązywania sporów z punktu widzenia ich uczestników: moderował Paweł Rokosz (mediator sądowy, zastępca kierownika Zespołu w Departamencie Pozasądowego Rozwiązywania Sporów w Biurze Rzecznika Finansowego). W dyskusji w tym panelu uczestniczyli: Piotr Ożarek (Rzecznik Klienta – Dyrektor ds. Komunikacji z Klientem w Grupie PZU); dr Anna Mlostoń–Olszewska (radczyni prawna, Prezeska Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego), Paweł Ejzert (Menedżer Działu Jakości w Banku Millennium S.A.); Marek Rzewuski (Wiceprezes Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu, FORKON).
Czwarty panel pt. „Możliwe rozwiązania organizacyjne i prawne mogące przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności i skuteczności metod pozasądowego rozwiązywania sporów” moderował dr hab. Marcin Dziurda, prof. UW. Pierwsza Prelegentka – dr hab. Edyta Rutkowska–Tomaszewska, prof. UWr wygłosiła referat pt. „Warunki „przyjaznego dla ADR środowiska” na rynku finansowym. Prawne i pozaprawne gwarancje powszechności i skuteczności ADR na rynku finansowym.” Następnie Agnieszka Owczarewicz (Sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie) przedstawiła temat „Czy należy wprowadzić obligatoryjną mediację czy można zwiększyć jej popularność w inny sposób?”. Trzeci referat pt. „Skuteczność pozasądowych metod rozwiązywania sporów – perspektywa sektora bankowego” przedstawił Paweł Zagaj (Dyrektor Zespołu Bankowości Detalicznej, Związek Banków Polskich). Ostatnie wystąpienie pt. „Korzyści finansowe jako sposób na zwiększenie atrakcyjności mediacji” miała dr Anna Bicz–Kordonets – prezeska Śląskiego Centrum Arbitrażu i Mediacji.
Piąty panel pt. „Rola powiatowych rzeczników konsumentów w upowszechnianiu alternatywnych metod rozwiązywania sporów na rynku finansowym” moderował Maciej Czapliński (główny specjalista w Departamencie Analiz i Legislacji w Biurze Rzecznika Finansowego). W dyskusji uczestniczyli rzecznicy konsumentów: Grzegorz Miś – Miejski Rzecznik Konsumentów we Wrocławiu, Mikołaj Lechman – Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Krotoszynie; Tadeusz Rusiecki – Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Wejherowie; dr Izabela Skomerska – Miejski Rzecznik Konsumentów w Łodzi.
Ostatnim punktem konferencji była dyskusja podsumowująca całodzienne obrady. Zamknięcia konferencji dokonały Dyrektor Anna Gadomska oraz dr hab. Edyta Rutkowska–Tomaszewska, prof. UWr, które podziękowały Prelegentom za wygłoszone referaty, a słuchaczom za obecność. Wyrażono przy tym nadzieję, że zgłoszone postulaty w przeprowadzonych dyskusjach przyczynią się do wzmocnienia znaczenia pozasądowego rozwiązywania sporów klienta z podmiotami rynku finansowego.