- 17 listopada 2025 r. odbył się Dzień Rzecznika Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
- W ramach spotkania można było poznać podstawowe zalety metod alternatywnego rozwiązywania sporów.
- Przedstawiono także najważniejsze wyroki sądów krajowych i europejskich dotyczące sankcji kredytu darmowego.
- Współorganizatorami wydarzenia byli dr hab. Marcin Dziurda, prof. UW (członek Doradczego Komitetu Naukowego) oraz Koło Naukowe Zawodów Prawniczych WPiA UW.
Pomoc Rzecznika Finansowego poza sądem i na sali sądowej
Wystąpienie wprowadzające wygłosił Maciej Próchnicki (Departament Edukacji i Komunikacji). Przedstawił podstawowe formy pomocy zapewniane przez Biuro Rzecznika Finansowego: postępowania interwencyjne i polubowne. Opowiedział także o uprawnieniach, które rzecznik realizuje na etapie sądowym, takich jak istotne poglądy czy skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego.
– Nawet jeżeli postępowanie interwencyjne nie przekona podmiotu do zmiany stanowiska, to eksperci Biura Rzecznika Finansowego przygotują opinię, dzięki której klient pozna swoją sytuację prawną w danej sprawie. Można to wykorzystać na etapie postępowania sądowego – wskazał Maciej Próchnicki.
Warto próbować porozumienia
Tomasz Młynarski, Zastępca Dyrektora Departamentu Pozasądowego Rozwiązywania Sporów, omówił problematykę pozasądowego rozwiązywania sporów na rynku finansowym. Zwrócił przy tym uwagę na unikalne cechy postępowania polubownego prowadzonego przez Rzecznika Finansowego:
- Podmioty rynku finansowego, takie jak banki czy zakłady ubezpieczeń, nie mogą odmówić wzięcia udziału w mediacji przed RF,
- Nie ma żadnych ograniczeń dotyczących tematyki sporu z instytucją finansową czy minimalnej lub maksymalnej wartości sporu, który można skierować do RF,
- Strona może zwrócić się do RF o wydanie pisemnej opinii na temat przedmiotu sporu, jeżeli sprawa nie zakończy się ugodą.
Z wnioskiem o wszczęcie postępowania pozasądowego może wystąpić każdy klient instytucji finansowej, w tym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Należy jedynie najpierw wykorzystać tryb reklamacyjny. W postępowaniu tym klient nie musi mieć profesjonalnego pełnomocnika. Jeżeli jednak korzysta z takiego wsparcia, pełnomocnik może odegrać pozytywną rolę w doprowadzeniu do ugodowego zakończenia sporu, bez potrzeby procesu sądowego.
– Postępowanie polubowne przy Rzeczniku Finansowym stwarza szansę na dostrzeżenie nowych możliwości rozwiązania sporu, których klient mógł nie brać dotychczas pod uwagę. – zauważył Tomasz Młynarski.
Sankcja kredytu darmowego
Problematykę sankcji kredytu darmowego przybliżył Robert Włodarski (Departament Klienta Rynku Bankowego i Kapitałowego).
– Warto pamiętać, że zgodnie z ustawą podstawowym warunkiem skorzystania z sankcji kredytu darmowego jest uznanie kredytu za konsumencki. Jego wysokość nie może przekroczyć zatem 255 550 zł lub równowartości tej kwoty w innej walucie – tłumaczył Robert Włodarski.
Zastosowanie sankcji kredytu darmowego nie jest uzależnione od szkody poniesionej przez konsumenta. Oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego ma skutek wsteczny, co oznacza, że zapłacone koszty stają się świadczeniem nienależnym i można dochodzić ich zwrotu.
Prezentowane zagadnienia wywołały ożywioną dyskusję z publicznością. Rozważano szczegółowo zakres obowiązku informacyjnego, charakter prawny przedawnienia roszczeń, a także relację klauzul abuzywnych i sankcji kredytu darmowego.
