W czasie pandemii Polacy zwracają się do Rzecznika Finansowego z prośbą o wyjaśnienie, co z robić z rachunkiem bankowym czy kredytem po śmierci osoby bliskiej. Dlatego Rzecznik Finansowy przygotował specjalny cykl poradników „Finanse po śmierci członka rodziny”. Kolejne porady dotyczą zmarłych, którzy prowadzili jednoosobową działalność gospodarczą.
Konsumenci, którzy stoją przed wyzwaniem uporządkowania spraw spadkowych po swoich zmarłych krewnych mają liczne wątpliwości.
– Uregulowanie kwestii formalnych w obliczu rodzinnej tragedii nie jest łatwą sprawą. Zgłaszają się do nas kolejne osoby, które nie wiedzą jakie przysługują im prawa i jakich formalności powinny dopełnić. Część pytań dotyczy osób, które przed śmiercią prowadziły jednoosobową działalność gospodarczą. Stąd decyzja, żeby cykl poradników „Finanse po śmierci członka rodziny” uzupełnić o kolejne wyjaśnienia – mówi dr hab. Mariusz Jerzy Golecki, prof. UŁ, Rzecznik Finansowy.
Na przykład wnuk zmarłego spadkodawcy pytał o to, w jaki sposób może dowiedzieć się, w których bankach dziadek miał rachunki związane z prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej i czy może uzyskać informację o ich saldzie lub ewentualnym zadłużeniu.
– Te informacje są chronione na mocy tajemnicy bankowej i są udzielane tylko osobom, które nabyły spadek. Uzyskanie informacji o tym, w których bankach zmarły miał rachunki jest pierwszym krokiem, który warto podjąć po zakończeniu postępowania spadkowego. Dzięki temu wiemy do których banków zwrócić się o dane dotyczące salda danego konta i ewentualnych długów. Dlatego jeśli nie mamy pełnej i pewnej wiedzy na temat stanu finansów osoby bliskiej, zawsze najlepiej przyjmować spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Wówczas odpowiadamy za zobowiązania tylko do wysokości oddziedziczonych aktywów – radzi mec. Krzysztof Witkowski, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego.
Wyjaśnia, że na podstawie art. 92bb ust. 1 ustawy – prawo bankowe, banki są zobowiązane do wspólnego prowadzenia Centralnej informacji o rachunkach bankowych. Baza zawiera dane na temat wszelkich rachunków bankowych prowadzonych w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Są w niej umieszczane również dane dotyczące rachunków bankowych prowadzonych na rzecz przedsiębiorców w związku z podejmowaną przez nich działalnością gospodarczą.
– Do uzyskania informacji z Centralnej informacji wymagane jest złożenie pisemnego wniosku. Może on zostać złożony w dowolnej placówce banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, działającej na terytorium RP. Do złożenia wniosku w danej instytucji nie jest wymagane, żeby zmarły posiadał w niej przed śmiercią rachunek bankowy – wyjaśnia Krzysztof Witkowski.
Wzory wniosków można znaleźć na stronie Centralnej Informacji.
– Osobami uprawnionymi do złożenia wniosku do Centralnej informacji są spadkobierca zmarłego lub – jeśli ustanowiono zarząd sukcesyjny – zarządca sukcesyjny. Za złożenie takiego wniosku bank lub SKOK może pobrać opłatę. Spadkobierca, wraz ze złożeniem wniosku, jest zobowiązany wykazać tytuł prawny dokumentujący fakt dziedziczenia po zmarłym. Może to być postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. Zarządca sukcesyjny ma z kolei obowiązek przedłożyć wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, dotyczący jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez zmarłego przed jego śmiercią, potwierdzający fakt ustanowienia zarządu sukcesyjnego oraz powołania tej osoby na zarządcę – mówi Krzysztof Witkowski.
Informacje uzyskiwane z Centralnej informacji zawierają wykaz wszystkich rachunków bankowych zmarłego. Określony w niej zostaje bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa prowadząca rachunek należący do spadkodawcy, wraz ze wskazaniem jego numeru oraz informacją o ewentualnym dalszym prowadzeniu tego rachunku. Jeśli zmarły był współposiadaczem rachunku, wówczas informacja przekazywana z Centralnej informacji nie zawiera danych współposiadacza tego rachunku.
W nowych poradnikach w cyklu „Finanse po śmierci członka rodziny” można znaleźć także odpowiedzi na pytania:
- Czy śmierć posiadacza rozliczeniowego rachunku bankowego, prowadzonego w związku z jednoosobową działalnością gospodarczą, powoduje rozwiązanie umowy tego rachunku pomimo braku ustanowienia zarządu sukcesyjnego?
- Czy wskutek braku dokonywania jakichkolwiek obrotów w ciągu dwóch lat na rachunku bankowym prowadzonym w związku z jednoosobową działalnością gospodarczą dojdzie do jego rozwiązania z mocy prawa?
- Czy posiadacz rachunku rozliczeniowego, prowadzonego w związku z jednoosobową działalnością gospodarczą, ma prawo złożyć dyspozycję wkładem na wypadek śmierci?
