W dniu 19 lutego 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów. Tym samym, Rzecznik Finansowy uzyskał możliwość podejmowania interwencji na rzecz kredytobiorców w przypadku ich sporów z nowymi podmiotami rynku finansowego, działającymi w oparciu o przepisy przyjętej ustawy.
Wskazana ustawa[1] określa podstawowe zasady działalności nabywców kredytów, czyli podmiotów nabywających w ramach swojej działalności prawa lub wierzytelności z tytułu nieobsługiwanej umowy o kredyt. Mówiąc inaczej dotyczy podmiotów przejmujących kredyt w przypadku, gdy nie jest on spłacany przez klienta.
Co do zasady nabywca kredytu będzie musiał wyznaczyć np. podmiot obsługujący kredyty w celu zapewnienia obsługi kredytodawcy. Z kolei podmiot obsługujący kredyty będzie mógł powierzyć wykonywanie niektórych czynności w zakresie obsługi kredytów dostawcy usług obsługi kredytów. Ustawa określa relacje między wymienionymi podmiotami rynku finansowego oraz reguły, wedle których sprawowany jest nadzór Komisji Nadzoru Finansowego. Samo prowadzenie działalności w zakresie obsługi kredytów wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
Co istotne, uchwalone przepisy ustanawiają także podstawowe zasady, jakimi powinny kierować się ww. podmioty w ich relacjach z kredytobiorcami. Podmioty te są zobowiązane zwłaszcza do tego, by:
- działać w dobrej wierze, uczciwie i profesjonalnie;
- przekazywać kredytobiorcom jasne, niewprowadzające w błąd i zgodne z prawdą informacje;
- przestrzegać przepisów zakresie ochrony danych osobowych kredytobiorców;
- komunikować się z kredytobiorcami w sposób, który nie stanowi nękania, przymusu lub bezprawnego nacisku.
Ponadto ustawa nakłada obowiązki informacyjne służące zapewnieniu, by kredytobiorca wiedział wobec kogo ma spłacać swoje zobowiązania, a także w jaki sposób może zgłaszać ewentualne skargi, reklamacje i odwołania w przypadku zastrzeżeń co do procesu obsługi kredytu.
W przypadkach, w których zastrzeżenia formułowane w reklamacjach przez kredytobiorców wobec podmiotów obsługujących kredyty, dostawców usług obsługi kredytów, nabywców kredytów i ich przedstawicieli nie zostaną uwzględnione przez te podmioty, kredytobiorca będzie miał możliwość złożenia wniosku o podjęcie interwencji przez Rzecznika Finansowego. Ewentualna interwencja Rzecznika będzie odbywać się na takich samych zasadach jak w przypadku interwencji względem innych podmiotów rynku finansowego.
Postępowanie interwencyjne Rzecznika Finansowego
Szczegółowe informacje na temat przebiegu postępowania interwencyjnego znajdują się na stronie www.rf.gov.pl/dla-klientow/postepowania-interwencyjne/
Odpowiednie wzory wniosków (wraz z wzorami pełnomocnictw) są zaś dostępne na stronie www.rf.gov.pl/dla-klientow/wzory-wnioskow/
[1] Ustawa z dnia 20 grudnia 2024 r. o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów (Dz.U. 2025 poz. 146) dostępna na: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20250000146. Ustawa wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167 z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów oraz w sprawie zmiany dyrektyw 2008/48/WE i 2014/17/UE (Dz. Urz. UE L 68 z 26.02.2021, str. 14)