KIM Finance Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie nie może pobierać opłat i prowizji od konsumentów związanych z refinansowaniem pożyczek w wysokości przekraczającej limit ustalony w ustawie o kredycie konsumenckim, z uwzględnieniem limitów określonych w art. 36b oraz 36c ustawy. To efekt decyzji Sądu Rejonowego Warszawa-Śródmieście wydanej na wniosek Rzecznika Finansowego w sprawie o sygn. akt I Co 1692/21.
Treść postanowienia Sądu oraz jego uzasadnienie
Rzecznik Finansowy w dniu 4 sierpnia 2021 zwrócił się bezpośrednio do Spółki KIM Finance z żądaniem zaniechania naruszeń. Spółka ta uczestniczyła w procesie “rolowania” kredytu z wykorzystaniem sieci powiązanych ze sobą spółek. W efekcie klienci byli obciążani kosztami w wysokości przekraczającej ustawowe limity. Rzecznik Finansowy ocenił tę praktykę jako naganną i wysoce szkodliwą dla konsumentów.
W związku z brakiem zmiany praktyki przez Spółkę, Rzecznik Finansowy wnioskiem z dnia 20 września 2021 r. zwrócił się do Sądu Rejonowego Warszawa-Śródmieście w Warszawie o udzielenie zabezpieczenia roszczenia w przedmiocie zaniechania nieuczciwej praktyki rynkowej przeciwko KIM Finance Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
W praktyce decyzja sądu oznacza, że spółka nie może w nowych umowach, które mają na celu „refinansowanie” pożyczek zawierać postanowień dotyczących kosztów w wysokości przekraczającej ustawowe limity, zaś w aktualnie realizowanych umowach nie może pobierać kosztów i opłat w wysokości określonej w umowie.
Rzecznik Finansowy przypomina, że “rolowanie” kredytu polega na udzieleniu konsumentowi kolejnego kredytu, w którym cała kwota przeznaczona jest na spłatę zobowiązania udzielonego przez innego kredytodawcę. W takich przypadkach, „nowy” kredytodawca dokonuje spłaty kapitału oraz nałożonych na konsumenta kosztów. Problem polega na tym, że „nowa” umowa obciążona jest kolejnymi kosztami, najczęściej nazywanymi opłatami za “refinansowanie” lub “przedłużenie umowy”.
– W ten sposób konsument popada w spiralę zadłużenia, gdzie kwota do zapłaty cały czas rośnie a klient zobowiązany jest do zapłaty dodatkowych opłat i dalszych odsetek, bowiem kolejno zawierane umowy są cały czas ponownie refinansowane – opisuje dr hab. Mariusz Golecki, prof. ucz., Rzecznik Finansowy.
Finalnie okazuje się, że z początkowo względnie niskiej kwoty pożyczki konsument zobowiązany jest do zwrotu kwoty nawet kilkanaście razy większej. A to – zdaniem Rzecznika Finansowego – stanowi obejście przepisów art. 36a oraz 36c ustawy o kredycie konsumenckim w zakresie maksymalnych limitów pozaodsetkowych kosztów kredytu. Takie zachowanie, niektórych kredytodawców może również wprowadzać w błąd i prowadzić do zniekształcenia zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta.
– Ze skarg klientów kierowanych do Rzecznika Finansowego wynika, że najczęściej kredytodawcy i pośrednicy kredytowi są powiązani ze sobą np. kapitałowo, osobowo lub prowadzą działalność gospodarczą w ramach tej samej platformy internetowej, co pozwala na sztuczne wykreowanie sieci sprzedaży – mówi Paulina Tronowska, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego.
W wyniku kwerendy prowadzonych spraw, Rzecznik Finansowy ustalił, że spółka KIM Finance udzielała kredytów, w których pośrednikiem kredytowym było Creamfinance Poland Sp. z o.o., zaś same kredyty udzielane były za pośrednictwem platform internetowych „Lendon.pl” oraz „Extraportfel.pl”. Co istotne, kredyty konsumenckie udzielane były na refinansowanie pożyczek zawartych za pośrednictwem tych platform przez innych kredytodawców będących również spółkami zależnymi od pośrednika kredytowego – Creamfinance Poland Sp. z o.o.
– Powyżej opisaną praktykę oceniamy jako naganną i wysoce szkodliwą dla konsumentów. Cieszę się, że Sąd podzielił argumenty Rzecznika Finansowego o nieuczciwym charakterze takich działań. – mówi Mariusz Golecki.
W tej sprawie Rzecznik Finansowy występując na mocy uprawnień wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, działa we własnym imieniu, w celu ochrony interesów ogółu klientów podmiotów rynku finansowego. Przedmiotowa ustawa umocowuje Rzecznika do występowania z żądaniami zaprzestania stosowania nieuczciwej praktyki, o złożenie oświadczenia o określonej treści i formie lub o zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na cel społeczny.
Jeśli umowa kredytu (lub bardziej precyzyjnie: seria umów kredytu) została zawarta przez konsumenta w warunkach, które zostały opisane powyżej i nosi cechy tzw. “rolowania kredytu”, to bezwzględnie konsument powinien złożyć reklamację do podmiotu rynku finansowego. Następnie, w przypadku nieuwzględnienia roszczeń w trybie reklamacyjnym, konsument powinien zwrócić się do Rzecznika Finansowego z wnioskiem o podjęcie postępowania interwencyjnego wobec podmiotu rynku finansowego. Szczegółowe informacje oraz wzór wniosku pod poniższym linkiem. W przypadku natomiast, gdy spór z podmiotem rynku finansowego jest na etapie postępowania sądowego, warto również skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego i skierować wniosek o przedstawienie sądowi tzw. Istotnego poglądu dla sprawy. Szczegółowe informacje oraz wzór wniosku pod poniższym linkiem.
