Ubezpieczenie podróżne w pytaniach i odpowiedziach

Ubezpieczenie turystyczne to dobrowolne ubezpieczenie na czas podróży w Polsce i za granicą, które pokrywa przede wszystkim koszty leczenia oraz chroni w razie nieszczęśliwych zdarzeń. Obecnie dostępne na rynku oferty ubezpieczeń podróży są sprzedawane w pakietach zapewniających ochronę na wypadek różnego rodzaju przykrych zdarzeń, które mogą nas spotkać podczas wyjazdów.

Ubezpieczenie turystyczne można kupić w prosty i szybki sposób na kilka sposobów tj.:

• bezpośrednio u ubezpieczyciela przez stronę internetową (on-line) lub przez telefon,
• w biurze agencji turystycznej lub u touroperatora przy zakupie usługi/imprezy turystycznej,
• u agenta wyłącznego (podmiotu, który sprzedaje produkty ubezpieczeniowe jednego zakładu ubezpieczeń) lub multi-agenta ubezpieczeniowego (podmiotu, który w swojej ofercie ma produkty ubezpieczeniowe kilku zakładów ubezpieczeń). Multiagenci często oferują usługi także poprzez swoje strony internetowe/porównywarki polis.
• w banku oferującym zawieranie umów ubezpieczenia (np. poprzez aplikacje w telefonie lub jako dodatek do kart kredytowych).

Pamiętajmy, żeby przy wyborze zakresu ubezpieczenia nie poprzestawać wyłącznie na zwapnieniach osób, które nam je oferują. Jeśli zależy nam na jakiejś opcji (np. objęciu zakresem ubezpieczenia chorób przewlekłych, posiadaniu odrębnych limitów sum ubezpieczenia na koszty leczenia i koszty transportu medycznego) to poprośmy o wskazanie, w którym miejscu otrzymywanych pism jest informacja o jej uwzględnieniu w wybranym przez nas pakiecie.

Zazwyczaj ubezpieczenia podzielone są trzy strefy:

• Polska
• Europa
• Świat
• Świat bez USA, Kanady, Australii

Do najczęstszych składowych pakietów ubezpieczeń podróżnych należą:

• Ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą (KZL)
• Ubezpieczenie kosztów transportu i ratownictwa
• Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych przypadków (NNW)
• Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym (OC)
• Usługi assistance
• Ubezpieczenie bagażu podróżnego i sprzętu sportowego
• Ubezpieczenie kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej lub wcześniejszego powrotu z imprezy turystycznej

Ponadto w zależności od oferty danego towarzystwa ubezpieczenie podróżne może zawierać lub oferować w ramach opcji dodatkowej, takie rozwiązania jak:

• Ubezpieczenie od opóźnienia w dostarczeniu bagażu podróżnego
• Ubezpieczenie od opóźnienia lotu
• Ubezpieczenie gotówki wypłaconej z bankomatu
• Ubezpieczenie mienia ruchomego pozostawionego w miejscu zamieszkania Ubezpieczonego podczas podróży zagranicznej
• Ubezpieczenie kosztów rezygnacji z biletu lotniczego lub noclegów
• Ubezpieczenie dodatkowe chorób przewlekłych
• Ubezpieczenie dodatkowe sportów ekstremalnych
• Ubezpieczenie dodatkowe związane z COVID
• Ubezpieczenie kosztów leczenia i rehabilitacji po powrocie do kraju
• Ubezpieczenie udziału wynajmowanego auta
• Ubezpieczenie wykonywania pracy fizycznej za granicą

Zakłady ubezpieczeń oferują ubezpieczenia podróżne w pakietach, które pokrywają różne ryzyka podróżujących za granicę. W takich przypadkach ubezpieczyciel udziela ochrony wynikającej z różnych ubezpieczeń na podstawie jednej umowy, potwierdzonej jednym dokumentem ubezpieczenia.

Oferowane są ubezpieczenia w różnych wariantach, poczynając od zupełnie podstawowego, jeśli chodzi o zakres ochrony, rodzaje ubezpieczeń i wysokości sum ubezpieczenia, aż do takiego o najszerszym bogatym zakresie ochrony.

UWAGA! Przed zawarciem umowy ubezpieczenia należy zastanowić się, jakiego konkretnie ubezpieczenia potrzebujemy oraz dokładnie przeanalizować ofertę ubezpieczycieli. Jeśli cierpimy na choroby przewlekle, nawet takie jak nadciśnienie, cukrzycę, chorobę wieńcową, POChP, itp. trzeba wykupić ubezpieczenie turystycznego obejmujące pokrywanie kosztów leczenia chorób przewlekłych i uprzednich schorzeń. Podobnie będzie w przypadku uprawiania w czasie wyjazdu sportów wysokiego ryzyka/ekstremalnych, których definicje znajdziemy we wzorze umownym.

Ubezpieczenie turystyczne najlepiej kupić co najmniej na kilka dni przed rozpoczęciem podróży, gdyż ochrona ubezpieczeniowa świadczona przez większość zakładów ubezpieczeń rozpoczyna się od dnia następnego po dniu jego zakupieniu i po opłaceniu składki. Pojawiły się co prawda ubezpieczenia ważne już 3 – 4 h po zakupie i dokonaniu płatności, ale jest stosunkowo rzadka oferta na rynku i nie warto zostawiać decyzji na ostatnią chwilę, gdyż tuż przed wyjazdem trudno dokładnie porównać oferty, przeanalizować warunki umowy i podjąć trafną dostosowaną do naszych indywidualnych potrzeb decyzję.

Oczywiście możliwy jest także zakup ubezpieczenia podróżnego nawet na miejscu pobytu. Jednak wówczas należy pamiętać, że część ofert przewiduje udzielanie efektywnej ochrony dopiero po upływie określonego czasu (karencji) od zawarcia polisy zakupionej już podczas pobytu za granicą (np. 2-3 dni). Jeśli do wypadku dojdzie w okresie wspomnianej karencji, to nie zostanie wypłacone odszkodowanie. Karencja ma bowiem za zadanie uniemożliwić zakup polisy już po powstaniu szkody.

Przy zakupie ubezpieczenia podróżnego, podobnie jak przy zakupie każdego innego ubezpieczenia, należy zapoznać się ze szczegółami proponowanej oferty – w szczególności niezbędne jest zapoznanie się z polisą oraz Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia (OWU). Skróconą informację o ubezpieczeniu można także znaleźć w dokumencie zawierających informacje o produkcie ubezpieczeniowym (IPID), który ubezpieczyciel przekazać najpóźniej po zawarciu polisy.

Każdorazowo należy zwrócić uwagę przede wszystkim na wskazane w ww. dokumentach zakresy i przedmiot ochrony ubezpieczeniowej oraz wysokość sumy ubezpieczenia (limitu, do którego będzie odpowiadał zakład ubezpieczeń). Należy mieć świadomość, że ubezpieczenie nie pokryje wszystkich zdarzeń, np.  kosztów leczenia po wypadku podczas uprawiania tzw. sportów wysokiego ryzyka, jeśli nie wykupiono dodatkowego ubezpieczenia. Z kolei niska suma ubezpieczenia może okazać się niewystarczająca, aby pokryć wszystkie koszty, a wówczas podróżny musi w części samodzielnie je ponieść.

Warto wykupić także ubezpieczenie dodatkowe rezygnacji z podróży oraz rozszerzyć umowę o choroby przewlekle, o ile taka ochrona nie jest już oferowana w wybranym pakiecie. Ubezpieczenia te pozwolą bowiem na zwrot kosztów poniesionych w związku z planowaną podróżą, w przypadku, gdy nasz stan chorobowy się zaostrzy w związku z chorobą przewlekłą, albo dotyczyć to będzie choroby przewlekłej współubezpieczonego (małżonka, dziecka), albo osoby bliskiej (rodzica, małżonka, dziecka), którzy z nami nie podróżują, a którzy mogą zachorować, uniemożliwiając nam podróż. Ubezpieczenia te pozwalają także zazwyczaj na zwrot kosztów, gdy nastąpi z tych powodów przerwanie podróży. Następuje wtedy zwrot niewykorzystanych kosztów podróży.

Oczywiście szerokie ubezpieczenie turystyczne wiąże się z wyższą składką, natomiast zawsze jest to tylko ułamek kwoty, jaką trzeba pokryć przykładowo za koszty leczenia, transport medyczny poszkodowanego czy sprowadzenie zwłok do miejsca pochówku w kraju, albo które się poniosło wcześniej w związku z planowaną podróżą.

Suma ubezpieczenia wyznacza maksymalny poziom świadczenia, jakie jest obowiązany wypłacić ubezpieczyciel z tytułu zajścia wypadku ubezpieczeniowego. Jeśli zatem wysokość objętej ubezpieczeniem szkody będzie przewyższać sumę ubezpieczenia, wówczas uprawniony uzyska jedynie częściowe jej naprawienie.

Dobrze jest zatem wybrać opcję droższą, z wyższymi sumami ubezpieczenia () niż narażać się na poważne problemy, gdy leczenie za granicą lub koszty transportu do kraju przekroczą granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela i będziemy musieli różnicę pokryć z własnej kieszeni.

Warto podkreślić, że podnoszenie sumy ubezpieczenia, nie powoduje proporcjonalnego wzrostu składki. To znaczy, że np. sześciokrotne podniesienie sumy ubezpieczenia na koszty leczenia np. ze 100 tys. zł na 600 tys. zł, nie powoduje sześciokrotnego wzrostu składki. Wzrost będzie mniejszy, przy tych wartościach  zapłacimy około dwukrotnie   wyższą składkę. Warto więc porównać różne oferty i zobaczyć, ile trzeba będzie zapłacić za lepszą ochronę. Może się okazać, że będzie to mniej, niż nam się wydaje.

Umowa może przewidywać różne sumy ubezpieczenia dla poszczególnych ubezpieczeń (inna dla kosztów leczenia, a inna np. dla bagażu podróżnego), a dodatkowo określone podlimity w ramach danej sumy ubezpieczenia, odnoszące się do poszczególnych rodzajów wypadków ubezpieczeniowych.  Dla przykładu w ramach ubezpieczenia kosztów leczenia obowiązuje często limit na leczenie stomatologiczne – zazwyczaj niski, wystarczający jedynie na doraźne zaopatrzenie zęba w nagłych stanach zapalnych czy urazach np. 250 EUR.

W razie wypadku lub nagłego zachorowania obywatel polski może korzystać z bezpłatnego leczenia w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz w państwach zrzeszonych w EFTA (czyli Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii), jeżeli posiada Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która poświadcza uprawnienie do korzystania ze świadczeń zdrowotnych niezbędnych i nieplanowanych, w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego państwa i na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele danego kraju (jeśli w danym państwie jest np. obowiązek opłacenia części kosztów za wizytę u lekarza, to i Ty za nią zapłacisz).

Ponadto EKUZ zapewnia tylko dostęp do publicznej służby zdrowia, gdzie czas reakcji może być wydłużony i wiązać się z oczekiwaniem na wizytę, a publiczne placówki medyczne mogą być oddalone od kurortów turystycznych. EKUZ nie gwarantuje też szeregu usług organizacyjnych np. związanych z umówieniem wizyty lekarskiej. W związku z powyższym trzeba pamiętać, aby zakupić dobrowolne ubezpieczenie turystyczne.

EKUZ mogą wyrobić osoby ubezpieczone w NFZ lub też w szczególnych wypadkach osoby nieubezpieczone w NFZ, które jednak mają prawo do leczenia na podstawie szczególnych uprawnień (np. dzieci do lat 18). Informację o tym, jak wyrobić EKUZ można znaleźć na stronie internetowej

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/ekuz-koniecznie-wez-za-granice

Przed wyjazdem warto zapoznać się z zasadami udzielania świadczeń w kraju, do którego się wybieramy i przykładowymi kosztami leczenia, które trzeba samemu pokryć: https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nasze-zdrowie-w-ue/leczenie-w-krajach-unii-europejskiej-i-efta/wyjezdzam-do/

UWAGA: EKUZ nie pokrywa kosztów ratownictwa górskiego oraz szeregu innych kosztów niemieszczących się w koszyku świadczeń gwarantowanych w ramach publicznej służby zdrowia w zależności od danego kraju np. w zakresie transportu medycznego do domu. (Więcej o zasadach transportu medycznego w ramach EKUZ pod poniższym linkiem: https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nasze-zdrowie-w-ue/transport-transgraniczny-w-obszarze-panstw-ueefta-/ ) To istotne, jeśli uraz lub choroba są poważne i nie możemy wracać do domu zwykłym transportem, tylko potrzebny jest przewóz ambulansem. Taki transport jest bardzo kosztowny, więc warto zapewnić sobie pokrycie takich wydatków z ubezpieczenia turystycznego.

Ubezpieczenie kosztów leczenia (KLZ) jest niewątpliwie najistotniejszym rodzajem ubezpieczenia dla turystów wyjeżdżających za granicę, gdyż w większości państw świata leczenie obcokrajowców jest pełnopłatne i wiąże się z koniecznością pokrycia nierzadko bardzo wysokich kosztów.

Przedmiotem ubezpieczenia są tu co do zasady niezbędne z medycznego punktu widzenia i udokumentowane koszty leczenia, poniesione przez Ubezpieczonego w trakcie podróży, w związku z jego nagłym zachorowaniem lub nieszczęśliwym wypadkiem.

Przez nagłe zachorowanie uważa się stan chorobowy powstały w sposób nagły i niespodziewany, wymagający udzielenia natychmiastowej pomocy medycznej oraz hospitalizacji.

Z kolei nieszczęśliwy wypadek definiowany jest najczęściej jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego Ubezpieczony niezależnie od swej woli doznał uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł.

Ubezpieczenie KLZ obejmuje najczęściej pokrycie kosztów:

• konsultacji lekarskich (w tym dojazd lekarza z najbliższej placówki służby zdrowia, jeśli wymaga tego stan zdrowia ubezpieczonego)
• zleconych przez lekarza badań i zabiegów ambulatoryjnych oraz lekarstw i środków opatrunkowych (z wyjątkiem witamin, środków wzmacniających, odżywek, maści i kremów upiększających)
• leczenia ambulatoryjnego, szpitalnego i operacyjnego (o ile ich przeprowadzenia nie można było, ze względu na stan zdrowia, odłożyć do czasu powrotu do Rzeczypospolitej Polskiej lub kraju rezydencji)
• leczenia stomatologicznego (nagłych stanów zapalnych i bólowych albo koniecznego wskutek urazu doznanego w wyniku nieszczęśliwego wypadku)
• przedwczesnego porodu i powikłania ciąży (zwykle do 32. tygodnia)
• naprawy i zakupu okularów, protez stomatologicznych (z wyłączeniem implantów) oraz środków pomocniczych, gdy ich uszkodzenie związane było z nieszczęśliwym wypadkiem itp.
• inne koszty w zależności od zapisów OWU

Standardowo ubezpieczyciel pokrywa niezbędne koszty leczenia trwającego aż do dnia, w którym stan zdrowia ubezpieczonego pozwala na transport do kraju, jednak nie dłużej niż czas określony w OWU

Należy pamiętać, że w większości OWU zastrzega się, że ubezpieczony jest zobowiązany uzyskać wcześniejszą akceptację ze strony wskazanego w polisie Centrum Alarmowego w przypadku konieczności poniesienia kosztów leczenia, czyli tzw. autoryzację tych kosztów, bądź leczenia ambulatoryjnego obejmującego więcej niż jedną wizytę lekarską.

Warto zapoznać się także z listą ograniczeń odpowiedzialności zawartą w OWU – przykładowo nie są pokrywane koszty:

• leczenia sanatoryjnego, w ośrodkach leczenia uzależnień, w SPA
• operacji plastycznych lub zabiegów kosmetycznych
• leczenia lekami nieuznawanymi przez medycynę konwencjonalną
• korzystania podczas pobytu w szpitalu z usług innych niż standardowe: pokoje o podwyższonym standardzie, używanie odbiorników radiowych, telewizyjnych, korzystanie z usług fryzjerskich i kosmetycznych
• powstałe w wyniku niezastosowania się do zaleceń lekarza prowadzącego leczenie.

Niekiedy ubezpieczenie pokryje nawet koszty kontynuacji leczenia w Polsce, np. zdjęcie gipsu/szwów /zmiana opatrunku albo też dzienne świadczenie szpitalne za każdy dzień pobytu w szpitalu mający miejsce bezpośrednio po powrocie ubezpieczonego do kraju i będący kontynuacją leczenia rozpoczętego za granicą. Zazwyczaj koszty leczenia i rehabilitacji na terenie Polski uzależnione są jednak od zapłaty dodatkowej składki oraz wcześniejszego uzgodnienia takiego leczenia w Polsce organizowanego często przez zakład ubezpieczeń.

Warto zwrócić uwagę, że niektóre pakiety ubezpieczeń podróżnych przewidują pokrywanie kosztów leczenia i usług assistance np. transportu medycznego w ramach jednego limitu. Więcej o znaczeniu tej kwestii piszemy w odpowiedzi na pytanie: Co obejmuje ubezpieczenie kosztów transportu i ratownictwa w ubezpieczeniu podróżnym?

Przedmiotem ubezpieczenia bagażu jest zdefiniowany w OWU bagaż podróżny stanowiący własność ubezpieczonego lub znajdujący się w jego posiadaniu podczas podróży zagranicznej. Tutaj dodać należy, że ubezpieczyciel odpowiada także za bagaż, który został prawidłowo zabezpieczony przez ubezpieczonego np. oddany za pokwitowaniem do przechowalni bagażu, powierzony zawodowemu przewoźnikowi na podstawie odpowiedniego dokumentu przewozowego, pozostawiony w zamkniętym na zamek pomieszczeniu w miejscu zakwaterowania ubezpieczonego.

Bagaż zazwyczaj jest definiowany jako stanowiące własność ubezpieczonego lub znajdujące się w jego posiadaniu podczas podróży zagranicznej przedmioty służące do osobistego użytku i zwyczajowo zabierane w podróż (odzież, obuwie, środki higieny osobistej, drobne urządzenia elektryczne np. suszarka, książki, okulary, namioty, śpiwory, itd.), upominki, wózek dziecięcy/fotelik samochodowy/wózek inwalidzki, protezy, kule, ciśnieniomierz itd. jeżeli są niezbędne w trakcie podróży w związku ze stanem zdrowia. Dodatkowo ochroną objęty jest zazwyczaj przenośny sprzęt elektroniczny (laptopy, telefony, sprzęt fotograficzny, audio-wideo itd.).

Ubezpieczenie obejmuje ryzyko utraty, zniszczenia lub uszkodzenia bagażu na skutek ściśle określonych zdarzeń takich jak: rabunek (rozbój), kradzież z włamaniem, wypadek środka transportu, akcja ratownicza, nieszczęśliwy wypadek lub nagłe zachorowanie ubezpieczonego, w wyniku którego stracił on możliwość opieki nad bagażem podróżnym, pożar, powódź, huragan, wybuch, trzęsienie ziemi, akcja ratownicza itp. Ubezpieczenie bagażu podróżnego zwykle nie chroni klienta w razie utraty bagażu na skutek „zwykłej” kradzieży niezwiązanej z włamaniem (czyli zaborem mienia po uprzednim usunięciu istniejących zabezpieczeń przy użyciu siły fizycznej lub narzędzi).

Ubezpieczenie nie pokrywa też uszkodzenia waliz, kufrów, toreb, plecaków, neseserów, itp., czyli tzw. pojemników na bagaż.

Zgłaszając roszczenie z tytułu uszkodzenia bagażu, należy udokumentować wartość uszkodzonych rzeczy, na przykład przedstawiając paragony lub faktury.  Na tej podstawie ubezpieczyciel określi okres ich użytkowania i obecną wartość przedmiotów, która będzie podstawą do określenia wysokości odszkodowania. Należy też udokumentować wypłacone odszkodowanie przez przewoźnika, jeśli do uszkodzenia bagażu doszło z winy przewoźnika. Wysokość wypłaconego odszkodowania przez zakład ubezpieczeń nie może bowiem przewyższyć wartości uszkodzonych rzeczy oraz sumy ubezpieczenia z tytułu uszkodzenia bagażu.

Przedmiotem turystycznego ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków są następstwa nieszczęśliwych wypadków polegające na trwałym uszkodzeniu ciała lub śmierci ubezpieczonego, którym uległ podczas podróży.

Kluczową kwestią dla określenia zakresu udzielanej ochrony ubezpieczeniowej jest sposób zdefiniowania w OWU pojęcia nieszczęśliwy wypadek. Zazwyczaj jest on określany jako: niespodziewane i nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego ubezpieczony, niezależne od swojej woli, doznał rozstroju zdrowia, fizycznych obrażeń lub zmarł.

Niezależnie od definicji nieszczęśliwego wypadku i generalnych wyłączeń (takich jak wyłączenie odpowiedzialności za skutki zdarzeń powstałych w wyniku wojny, aktów terroryzmu, czy kierowania pojazdem bez wymaganych uprawnień) OWU przewidują dodatkowe ograniczenia i wyłączenia odpowiedzialności NNW. Najczęściej występuje wyłączenie odpowiedzialności, gdy nieszczęśliwy wypadek lub jego następstwa spowodowane są np. wylewem krwi do mózgu, zawałem czy udarem, chorobami nowotworowymi, chorobami psychicznymi lub przewlekłymi, usiłowaniem samookaleczenia czy samobójstwa itd.

W OWU zdefiniowany jest także trwały uszczerbek czy rozstrój zdrowia, a tym samym nie można się sugerować potocznym rozumieniem tych słów. Trwały uszczerbek na zdrowiu najczęściej oznacza nierokujące poprawy trwałe upośledzenie organu, narządu lub układu, wskazane w Tabeli uszczerbków na zdrowiu. W takim przypadku krótkotrwały np. kilkumiesięczny uszczerbek na zdrowiu nie będzie stanowił podstawy do wypłaty świadczeń. Również w przypadku uszczerbku nieopisanego/wymienionego w Tabeli uszczerbków ubezpieczyciel odmówi wypłaty świadczenia.

Jeżeli chodzi o wysokość należnego świadczenia to w przypadku śmierci ubezpieczonego na skutek nieszczęśliwego wypadku, który miał miejsce podczas podróży – wypłacane jest 100% sumy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków.

W przypadku zaś trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego będącego następstwem nieszczęśliwego wypadku, który miał miejsce podczas podróży – świadczenie ustalane jest najczęściej jako iloczyn sumy ubezpieczenia NNW i procentu trwałego uszczerbku określonego w Tabeli stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu stanowiącej część lub załącznik do OWU

Ustalenia stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu dokonuje lekarz wyznaczony przez ubezpieczyciela najczęściej zaocznie, na podstawie dokumentacji medycznej ubezpieczonego, a rzadziej – przeważnie w sytuacjach spornych – w oparciu o bezpośrednie badanie lekarskie czy dodatkowe badania, w tym badania obrazowe. Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powinien zostać ustalony po zakończeniu leczenia, zazwyczaj nie później jednak niż w ciągu 24 miesięcy od daty zajścia nieszczęśliwego wypadku. Łączny stopień trwałego uszczerbku nie może przekroczyć 100%.

Jeśli w wyniku nieszczęśliwego wypadku, który miał miejsce podczas podróży turystycznej, doszło do uszkodzenia organu, narządu lub układu, który był już przed wypadkiem upośledzony, wtedy wysokość świadczenia pomniejsza się wysokość ustalonego trwałego uszczerbku na zdrowiu po wypadku, o uszczerbek jaki istniał przed wypadkiem.

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zapewnia ubezpieczonemu ochronę ubezpieczeniową i wypłatę odszkodowania osobom trzecim, które odniosły szkody osobowe (spowodowanie śmierci, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia) lub rzeczowe (uszkodzenie lub zniszczenie mienia) z winy ubezpieczonego.

Sytuacje takie-  jak pokazuje praktyka – mogą się zdarzyć często podczas wyjazdów zagranicznych, np. przy uprawianiu sportów lub przy zabawach dzieci.

W OWU wskazany jest katalog wyłączeń charakterystycznych dla tego typu ubezpieczenia – obejmuje on zazwyczaj szkody: wyrządzone osobom bliskim, wyrządzone umyślnie przez osoby, z którymi Ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, powstałe wskutek wykonywania czynności zawodowych lub prowadzenia działalności gospodarczej, itd.

Podróżne ubezpieczenie OC nie pokrywa także następstw wypadków komunikacyjnych. Jeżeli podróżujemy na terytorium Unii Europejskiej własnym autem, nie potrzeba dodatkowej polisy poza obowiązkową umową ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. W przypadku podróżowania do innych krajów konieczne może okazać się ubezpieczenie „Zielonej Karty”. Natomiast szkody powstałe podczas prowadzenia auta z wypożyczalni, pokrywane są z polisy OC wykupionej przez wypożyczalnię.  U niektórych ubezpieczycieli można dokupić dodatkową opcję ubezpieczenia zniesienia udziału własnego wynajmowanego auta.

Turystyczne ubezpieczenie assistance ma na celu zabezpieczenie ubezpieczonego w dodatkową pomoc ubezpieczyciela, która może przybrać m.in. następującą formę (w zależności od oferty konkretnego ubezpieczyciela):

• porady medycznej przed wizytą u lekarza/placówce zdrowia za granicą
• zakwaterowania i wyżywienia osoby towarzyszącej ubezpieczonemu, gdy jest to niezbędne do załatwienia spraw związanych z powrotem ubezpieczonego do Polski oraz sprawowania nad nim opieki do czasu tego powrotu lub transportu do Polski
• zorganizowania podróży osoby towarzyszącej, gdy ubezpieczony ze względu na stan zdrowia jest transportowany do Polski
• wizyty osoby wezwanej do towarzyszenia w przypadku pobytu ubezpieczonego w szpitalu przez dłuższy okres
• kierowcy zastępczego, gdy w wyniku nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania stan zdrowia ubezpieczonego nie pozwala na prowadzenie samochodu
• transportu do Polski osób bliskich ubezpieczonemu, wspólnie z nim podróżujących, w razie śmierci lub hospitalizacji ubezpieczonego
• zakwaterowania i wyżywienia ubezpieczonego za granicą w celu rekonwalescencji
• transport ubezpieczonego z powrotem do Polski, jeśli stan zdrowia nie pozwala wykorzystać pierwotnego środka transportu
• pomoc w przedłużeniu podróży turystycznej, jeśli z powodu leczenia nagłej choroby albo skutków nieszczęśliwego wypadku, ubezpieczony nie może wrócić do Polski w planowanym terminie
• transport zwłok ubezpieczonego do miejsca pochówku, jeśli ubezpieczony zmarł podczas podróży turystycznej,
• transport i pobyt małoletnich dzieci ubezpieczonego pozostających bez opieki osoby dorosłej, jeżeli ubezpieczony został hospitalizowany lub zmarł podczas podróży turystycznej.

Poza tym katalog świadczeń może również zawierać m.in.:

• organizację i pokrycie kosztów przerwania podróży zagranicznej ubezpieczonego
• udzielenie pomocy w odzyskaniu i ponownym skierowaniu bagażu podróżnego
• pokrycie niezbędnych kosztów związanych z opóźnieniem lotu
• udzielenie pomocy w razie utraty środków płatniczych albo dokumentów
• udzielenie pomocy w razie zablokowaniu rachunku bankowego
• udzielenie informacji o kancelariach prawnych i tłumaczach, gdy ubezpieczony popadnie w konflikt z prawem w trakcie podróży zagranicznej.

Z reguły pomoc udzielana ubezpieczonym odbywa się bezgotówkowo, a zatem korzystają oni z opłacanych przez ubezpieczyciela usług, bez konieczności samodzielnego wykładania środków i oczekiwania na ich zwrot.

W świadczeniu usług assistance bardzo istotną rolę odgrywa Centrum Alarmowe/Centrum Pomocy, które zajmuje się nie tylko organizacją niezbędnych usług wchodzących w zakres ubezpieczenia, ale też podejmuje bieżące decyzje w tym zakresie, a w razie potrzeby kontaktuje się również z placówkami medycznymi i innymi podmiotami w miejscu pobytu ubezpieczonego.

Najczęściej w OWU znajduje się zastrzeżenie, że ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za koszty poniesione przez ubezpieczonego bez akceptacji Centrum Alarmowego, chyba że chodzi o sytuacje, w których nie mógł on skontaktować się z nią ze względu na stan zdrowia, bądź też koszty te są poniżej określonego pułapu lub dotyczą pojedynczej doraźnej wizyty ambulatoryjnej czy stomatologicznej.

Zwrot poniesionych samodzielnie przez ubezpieczonego bez uprzedniej zgody centrum alarmowego kosztów następuje na podstawie rachunków oraz dokumentacji medycznej, przy czym ubezpieczyciele zastrzegają sobie prawo do ich weryfikacji oraz zasięgania opinii specjalistów, a także do refundacji kosztów do wysokości kwoty, jaka zostałaby zapłacona, gdyby to oni sami organizowali usługę.

Typowe wydatki, które mogą zostać pokryte to koszty:

• transportu medycznego z miejsca wypadku do placówki służby zdrowia
• transportu medycznego do innej placówki służby zdrowia zgodnie z zaleceniem lekarskim
• transportu medycznego do miejsca zakwaterowania ubezpieczonego po udzieleniu pomocy medycznej, gdy wymaga tego stan zdrowia ubezpieczonego
• transportu po zakończeniu leczenia do miejsca, z którego podróż może być kontynuowana
• transportu medycznego do miejsca zamieszkania ubezpieczonego lub placówki służby zdrowia w Polsce, gdy wymaga tego stan zdrowia ubezpieczonego
• transportu powrotnego do miejsca zamieszkania ubezpieczonego w Polsce, jeśli powrót nie może odbyć się zaplanowanym środkiem transportu
• niezbędne koszty akcji ratowniczej lub poszukiwawczej, prowadzonej przez wyspecjalizowane służby ratownicze w celu ratowania życia lub zdrowia ubezpieczonego, który uległ nieszczęśliwemu wypadkowi (przy czym wypadek ten nie musi skutkować trwałym uszkodzeniem ciała) lub nagłemu zachorowaniu
• dodatkowe koszty niezbędnego zakwaterowania i wyżywienia w sytuacji gdy powrót ubezpieczonego do Polski nie może nastąpić bezpośrednio po zakończeniu leczenia
• w przypadku śmierci ubezpieczonego koszty transportu zwłok do miejsca pochówku w kraju lub kremacji oraz zakupu i transportu urn (ewentualnie pogrzebu za granicą).

Wybierając ubezpieczenie warto zwrócić uwagę na to, czy wyżej wspominane koszty są pokrywane do odrębnie ustalonego limitu, czy też w ramach sumy ubezpieczenia kosztów leczenia. Jeśli ubezpieczyciel stosuje to drugie rozwiązanie, trzeba ten fakt uwzględnić przy określaniu wysokości sumy ubezpieczenia. Musi ona uwzględniać nie tylko potencjalne wydatki na leczenie, jak i ewentualny transport medyczny.

Przy odległych destynacjach np. Daleki Wschód, USA lub przy poważniejszych urazach czy chorobach konieczny może być transport specjalnym samolotem medycznym (tzw. air-ambulans), to koszty idące w dziesiątki, a nawet setki tysięcy euro. Nic więc dziwnego, że są już na rynku oferty, które przewidują pokrywanie tych kosztów bez limitów lub do kwot rzędu 10 mln zł.

We wszystkich produktach ubezpieczeniowych ubezpieczyciele stosują wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej, czyli wskazują przypadki, w których nie będą świadczyć ochrony ubezpieczeniowej.

O wyłączeniach ochrony ubezpieczeniowej możemy mówić, gdy dane zdarzenie wprawdzie odnosi się do przedmiotu ubezpieczenia wynikającego z umowy i wchodzi w ogólny zakres tego ubezpieczenia, lecz na mocy szczegółowego postanowienia OWU pozostaje poza udzielaną ochroną ubezpieczeniową. Oznacza to, że za zdarzenia wymienione w wyłączeniach odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, ubezpieczony bądź uprawnieni do świadczenia, nie otrzymają świadczenia.

Ubezpieczyciele standardowo stosują ograniczenie ochrony w ramach ubezpieczenia kosztów leczenia za granicą, a także pozostałych ryzyk turystycznych (jak assistance, czy koszty rezygnacji lub przerwania imprezy turystycznej), w odniesieniu do wypadków zaostrzenia lub powikłania choroby przewlekłej.

„Choroba przewlekła” jest zdefiniowana w OWU  – zazwyczaj jako choroba charakteryzująca się powolnym rozwojem lub długookresowym przebiegiem, stałym lub nawracającym występowaniem objawów, lub odchyleń w badaniach dodatkowych, jeśli zdiagnozowano ją przed objęciem ochroną z tytułu umowy ubezpieczenia lub też, jeśli z jej powodu rozpoczęto postępowanie diagnostyczno-lecznicze we wskazanym w warunkach umowy okresie przed objęciem ochroną z tytułu umowy ubezpieczenia.

Brak odpowiedniego rozszerzenia ochrony skutkuje tym, że nawet w razie nagłego nasilenia objawów choroby przewlekłej (co nie jest uznane za nagłe zachorowanie) ubezpieczony jest pozbawiony ochrony ze strony ubezpieczyciela i nie może liczyć na żadne ze świadczeń przewidzianych w umowie ubezpieczenia.

W związku z powyższym, przy zawieraniu umowy ubezpieczenia turystycznego, szczególną uwagę na to, czy taka ochrona jest w zakresie podstawowym, czy trzeba opłacić dodatkową składkę, powinny zwrócić uwagę dwie grupy osób:

• cierpiące przed planowaną podróżą na typowe choroby przewlekłe (takie jak np. cukrzyca, choroby serca i układu krążenia, w tym nadciśnienie, astma, nowotwory itd.),
• mające w swojej historii leczenia np. nawykowe wypadanie rzepki, czy barku, wcześniejsze urazy w postaci skręcenia stawów (np. stawu skokowego), urazy barku, łokcia, kolana skutkujące naderwaniem więzadeł, uszkodzeniem troczków rzepki, uszkodzeniem łąkotki.

W ubezpieczeniach podróży zagranicznych ochroną ubezpieczeniową odnoszącą się do kosztów leczenia, ratownictwa, transportu, ubezpieczenia pomocy w podróży czy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków obejmuje się zazwyczaj jedynie amatorskie uprawianie sportów, a spod zakresu ochrony wyłączone są najczęściej te, które zostały wymienione w OWU jako sporty wysokiego ryzyka czy też sporty ekstremalne.

Katalog sportów traktowanych jako związane z wysokim ryzykiem/ekstremalnych bywa w poszczególnych OWU zróżnicowany i obejmuje dla przykładu: narciarstwo, snowboarding poza trasami do tego przeznaczonymi, nurkowanie z użyciem aparatów oddechowych, freediving, rafting, żeglarstwo morskie, wspinaczkę, aktywność uprawianą na określonej wysokości (np. od 2500 do 4500 m n.p.m.), sztuki walki, myślistwo, strzelectwo, szermierkę, hokej na lodzie, łyżwiarstwo, jazdę konną, jazdę na quadach, gokartach, nartach wodnych i skuterach wodnych, kitesurfing, sporty powietrzne, kolarstwo górskie, speleologia, skoki narciarskie, skoki akrobatyczne na nartach, heliskiing.

Turysta zamierzający w trakcie swojego wyjazdu uprawiać sport, powinien zatem zwrócić szczególną uwagę na oferowany przez danego ubezpieczyciela zakres ochrony i sprawdzić, czy planowana przez niego aktywność sportowa nie jest przez ubezpieczyciela zaliczana do sportów wysokiego ryzyka (ekstremalnych). W razie potrzeby należy rozszerzyć go poprzez wybranie – za zapłatą dodatkowej składki – wyższego wariantu lub specjalnego pakietu obejmującego sporty wysokiego ryzyka.

Do niedawna ubezpieczyciele standardowo wykluczali swoją odpowiedzialność za skutki zdarzeń powstałych po spożyciu alkoholu przez ubezpieczonego.

Obecnie w ofertach ubezpieczeń turystycznych, zarówno w przypadku wczasów „all inclusive”, jak i wyjazdów indywidualnych, coraz częściej pojawia się jako podstawowa ochrona ubezpieczeniowa, również w przypadku szkody powstałej po spożyciu alkoholu przez ubezpieczonego, tzw. klauzula alkoholowa.

Większość OWU wprowadza limity na spożycie alkoholu, do którego gwarantowana jest ochrona.

Co istotne wykupienie ubezpieczenia turystycznego z klauzulą alkoholową nie oznacza, że ubezpieczyciel w każdym przypadku pokryje szkodę, np. w przypadku zdarzenia, do którego doszło z powodu prowadzenia przez ubezpieczonego pod wpływem alkoholu pojazdu (samochód, skuter, motocykl itp.), innych zdarzeń wynikających z niestosowania się do zasad bezpieczeństwa lub złamania prawa, a także w przypadku, gdy w stanie nietrzeźwości ubezpieczony spowoduje szkodę u innej osoby.

Standardowo zakłady ubezpieczeń wyłączają z podstawowego zakresu ochrony szkody związane z wojną/aktami terroryzmu/strajkami.

Najczęściej wyłączenia zawarte w OWU są bardzo szerokie i wykluczają odpowiedzialność ubezpieczyciela za zdarzenia powstałe w wyniku „działań wojennych, aktów terroryzmu, stanu wojennego, stanu wyjątkowego lub udziału ubezpieczonego w zamieszkach, rozruchach, strajkach, akcjach protestacyjnych, blokadach dróg i bójkach”.

Zazwyczaj zakłady ubezpieczeń zastrzegają również brak odpowiedzialności za zdarzenia powstałe „w wyniku wyjazdu ubezpieczonego do kraju, co do którego zostało ogłoszone przed wyjazdem ubezpieczonego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej ostrzeżenie dla podróżujących dotyczące wojny lub wojny domowej”.

Przed wyjazdem warto więc sprawdzić na stronie internetowej MSZ https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych czy podróżowanie obywateli polskich w wybrany rejon jest bezpieczne, gdyż w niektórych umowach nieprzestrzeganie zaleceń MSZ powoduje wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela. Aktualnie wśród państw do których MSZ odradza podróże jest m.in. Ukraina (całe terytorium kraju).

Zdarza się też, że OWU zastrzegają jednak ochronę na rzecz ubezpieczonego w okresie pierwszych kilku dni np. 7 dni od rozpoczęcia działań wojennych lub wprowadzenia stanu wojennego, lub wyjątkowego na terytorium kraju, w którym przebywa ubezpieczony podczas podróży zagranicznej i obejmuje ich skutki oraz skutki aktów terroryzmu.

Można spotkać również propozycje oferty rozszerzonej ochrony – za dodatkową składką – na przypadki, które można określić jako „bierne uczestnictwo w działaniach wojennych lub aktach terroru” – sytuacje, gdy przyjazd ubezpieczonego na tereny objęte działaniami wojennymi lub aktami terroru jest świadomy, pod określonym warunkiem, np. w celu wykonywania obowiązków służbowych lub wolontariatu.

Mając na uwadze planowany wyjazd zagraniczny, ale związany z wykonywaniem obowiązków służbowych/wolontariatu, należy dobrać właściwą opcję ubezpieczenia, gdyż w większości ubezpieczeń podróżnych wyklucza się z odpowiedzialności zdarzenia związane z przebywaniem ubezpieczonego za granicą w celach służbowych. Standardowe ubezpieczenia turystyczne dotyczą bowiem wyjazdów rekreacyjnych, wypoczynkowych, a nie związanych z wykonywaniem pracy.

Ochrona ubezpieczeniowa udzielana w ubezpieczeniach turystycznych w podstawowym zakresie nie obejmuje zdarzeń związanych z wykonywaniem przez ubezpieczonego zarobkowej pracy, bez względu na podstawę prawną zatrudnienia (również w przypadku pracy „na czarno”), jak i działalności niezarobkowej, jak wolontariat albo praktyki zawodowe.

Zazwyczaj, aby mieć ubezpieczenie w okresie wykonywanej pracy za granicą, należy zapłacić dodatkową składkę.

W niektórych zakładach ubezpieczeń można znaleźć także ofertę ubezpieczenia również w przypadku prac wysokiego ryzyka, takich jak czynności z użyciem niebezpiecznych narzędzi, na wysokościach, pod ziemią i pod wodą, co z uwagi na duże ryzyko wiąże się z wyższą składką.

Dla osób wyjeżdżających za granicę do pracy przygotowano dedykowane im ubezpieczenia długoterminowe, zazwyczaj roczne, określane mianem „multi-trip”. Tego typu umowy zawierane są na ogół na dowolną liczbę podróży, choć zwykle pojedyncza podróż nie może być dłuższa niż okres wskazany w OWU (np. 40 dni).

OWU każdorazowo określają katalog dopuszczalnych przyczyn rezygnacji z podróży, w przypadku których można ubiegać się o wynikający z umowy ubezpieczenia zwrot kosztów, np.:

• śmierć ubezpieczonego/ współuczestnika podróży/ najbliższego krewnego ubezpieczonego, która nastąpiła w określonym czasie przed wyjazdem i o ile nie wynikała z chorób przewlekłych tej osoby (gdy nie rozszerzono umowy ubezpieczenia o choroby przewlekle)
• nieszczęśliwy wypadek lub nagłe zachorowanie ubezpieczonego/współuczestnika podróży w okresie ubezpieczenia, o ile istnieją przeciwwskazania medyczne do odbycia podróży potwierdzone zaświadczeniem lekarskim oraz nieszczęśliwy wypadek lub nagłe zachorowanie najbliższego krewnego ubezpieczonego skutkujące hospitalizacją, lub powodujące konieczność sprawowania nad nim opieki aż do dnia wyjazdu
• objęcie ubezpieczonego/współuczestnika podróży kwarantanną lub izolacją
• szkoda w mieniu ubezpieczonego, która wystąpiła w określonym czasie przed wyjazdem i powodowała konieczność dokonania przez niego czynności prawnych i administracyjnych oraz jego obecności w kraju w czasie planowanej podróży
• kradzież dokumentów ubezpieczonego, których brak uniemożliwia odbycie podróży zagranicznej (np. paszportu, dowodu osobistego, wizy), jeśli miała ona miejsce w oznaczonym w OWU okresie przed wyjazdem i została zgłoszona policji
• zwolnienie ubezpieczonego z pracy przez pracodawcę, jeśli w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia był on zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony albo pracował przez okres co najmniej 6 miesięcy na podstawie umowy o pracę na czas określony, przy czym nie dotyczy to zwolnienia dyscyplinarnego lub rozwiązania umowy za porozumieniem stron
• otrzymanie przez ubezpieczonego wezwania na policję lub do sądu, o ile jego stawiennictwo jest obowiązkowe i przypada w czasie planowanej podróży.

Koszty zmiany rezerwacji biletu lub zakupu nowego biletu w celu kontynuowania podróży również mogą zostać objęte ochroną ubezpieczeniową, jeżeli ubezpieczony spóźni się na planowany środek transportu ze względu na zajście okoliczności wskazanej w OWU, jak np. opóźnienie środka transportu komunikacji publicznej, którym ubezpieczony lub współuczestnik podróży miał dotrzeć do miejsca rozpoczęcia przewozu, albo też wypadek komunikacyjny, któremu uległ ubezpieczony lub współuczestnik podróży.

Ubezpieczenie kosztów przerwania podróży dotyczy z kolei kosztów poniesionych przez ubezpieczonego w związku z koniecznością wcześniejszego, nieprzewidzianego powrotu do kraju zamieszkania. Ubezpieczyciel pokryje koszty transportu powrotnego oraz koszty niewykorzystanych, a opłaconych świadczeń wynikających z umowy uczestnictwa w imprezie turystycznej/podróży, takich jak zakwaterowanie, wyżywienie czy wycieczki fakultatywne. Zdarzenia, które uzasadniają udzielenie ochrony ubezpieczeniowej wskazane są w OWU i w części pokrywają się z wymienionymi wyżej w punktach przyczynami rezygnacji z podróży.

Oczywiście przyczyna rezygnacji/zmiany rezerwacji/przerwania podróży każdorazowo powinna być udokumentowana np. zaświadczeniem lekarskim, podobnie jak koszty (umowa uczestnictwa, bilety).

OWU przewidują również stosowne wyłączenia odpowiedzialności, z którymi należy się szczegółowo zapoznać przed zawarciem umowy. Część wyłączeń odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wynika też z samej treści definicji różnych zdarzeń (np. nagłego zachorowania, choroby przewlekłej, itp.), dlatego należy również szczegółowo przestudiować warunki ubezpieczenia pod kątem mających w nich zastosowanie, definicji.

Warto pamiętać, że jeśli zaplanowałeś podróż turystyczną przez biuro podróży, to część kosztów rezygnacji z podróży turystycznej zwraca biuro turystyczne, a pozostałą część zwróci zakład ubezpieczeń, w przypadku wykupienia takiej opcji ubezpieczenia, ale pod pewnymi jednak warunkami. Wszystko zależy od tego, kiedy doszło do rezygnacji z podróży turystycznej (na ile dni przed planowaną podróżą) oraz kiedy powzięto wiedzę na temat konieczności rezygnacji z podróży turystycznej. Przykładem może być nagłe zachorowanie osoby bliskiej (np. matki), skutkujące jej hospitalizacją miesiąc (30 dni) przed planowanym wyjazdem turystycznym, bez gwarancji jej wyzdrowienia do daty wyjazdu. Jeśli zrezygnujesz z planowanego wyjazdu od razu po zajściu tego zdarzenia, odzyskasz całość wpłaconych pieniędzy na planowaną imprezę turystyczną, tzn. np. 70% poniesionych kosztów otrzymasz od biura podróży oraz pozostałe 30% otrzymasz z zakładu ubezpieczeń. Jeśli jednak będziesz zwlekać z decyzją o rezygnacji z podróży turystycznej, mając nadzieję, że do wyjazdu sytuacja się unormuje, a następnie zrezygnujesz np.  tydzień (7 dni) przed planowanym wyjazdem, otrzymasz z biura podróży tylko 20% poniesionych kosztów, ale z zakładu ubezpieczeń otrzymasz tylko 30% kosztów, gdyż dla zakładu ubezpieczeń rezygnację z podróży turystycznej powinieneś zgłosić już na 30 dni przed planowaną podróżą turystyczną, a nie na tydzień przed. Warto zatem dokładnie zapoznać się z opłatami, jakie poniesiesz w biurze podróży w związku z rezygnacją z podróży oraz warunkami ubezpieczenia wskazującymi na to, kiedy powinieneś poinformować zakład ubezpieczeń o swojej rezygnacji z podróży turystycznej. Wtedy unikniesz takich przykrych niespodzianek.

W przypadku opóźnienia zagranicznego lotu rejsowego wykonywanego przez zawodowego przewoźnika lotniczego – o ile opóźnienie to spełnia minimalny wskazany w OWU czas opóźnienia (np. 5 h) – ubezpieczonemu przysługują określone świadczenia np. zwrot wydatków poniesionych na niezbędne przybory toaletowe, odzież czy artykuły spożywcze. Świadczenie to zazwyczaj nie przysługuje, jeśli opóźnienie samolotu ma miejsce już po powrocie ubezpieczonego do Polski. Ponadto OWU przewidują określone wyłączenia odpowiedzialności np. jeżeli opóźnienie jest skutkiem katastrof naturalnych.

Opóźnienie lotu dotyczy konkretnego rejsu, a nie całej planowanej podróży. Może się bowiem zdarzyć, że z powodu opóźnienia rejsu, nie ma możliwości zdążyć na kolejny przelot, co spowoduje konieczność np. noclegu, dodatkowego wyżywienia i ostatecznie spowoduje wielogodzinne opóźnienie w stosunku do planowanego wcześniej terminu przylotu do punktu końcowego. Z tego jednak powodu nie należy spodziewać się wypłaty odszkodowania, gdyż warunki ubezpieczenia dotyczą opóźnień przelotu dotyczącego konkretnego rejsu, a nie całej planowanej podróży.

Niektóre zakłady ubezpieczeń przywiązują wagę do tego, czy doszło do opóźnienia planowanego lotu, czy do jego odwołania. Zdarza się, że jeśli w warunkach umowy wskazano, że ubezpieczenie dotyczy opóźnienia danego lotu, to jego odwołanie wyklucza możliwość otrzymania odszkodowania za odwołanie lotu.

Ubezpieczenie na wypadek opóźnienia lotu jest zupełnie czymś innym niż odszkodowanie za opóźniony lot, którego można dochodzić bezpośrednio od linii lotniczych.

Obowiązki ubezpieczonego w razie zajścia ubezpieczonego zdarzenia określone są w OWU. Najlepiej zapoznać się z nimi jeszcze przed zawarciem umowy, a na pewno przed wyjazdem i brać je pod uwagę przy likwidacji ewentualnej szkody.

Po pierwsze, ubezpieczony jest zobowiązany w miarę możliwości zapobiec zwiększeniu się szkody i ograniczyć jej konsekwencje.

Po drugie, ubezpieczony powinien zabezpieczyć możność dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wobec osób odpowiedzialnych za szkodę.

Po trzecie, ubezpieczony niezwłocznie powinien zawiadomić ubezpieczyciela o zdarzeniu. Np. w ubezpieczeniu kosztów leczenia i assistance kontakt powinien nastąpić  –  w zależności od zapisów OWU – zazwyczaj w ciągu 24 albo 48 h od zdarzenia.

Najlepiej natychmiast po wystąpieniu zdarzenia, należy skontaktować się ze wskazanym w polisie podmiotem: „Centrum Alarmowe” / „Centrum Pomocy”/ „Centrum Obsługi Klienta” informując go o zdarzeniu i zasięgając informacji co powinniśmy zrobić np. do jakiej placówki medycznej się udać, aby uzyskać rozliczenie bezgotówkowe. W niektórych umowach ubezpieczenia turystycznego, jeśli skorzysta się z pomocy medycznej bez wcześniejszego powiadomienia zakładu ubezpieczeń o zdarzeniu (dotyczy to osób przytomnych, mogących skontaktować się z Centrum Alarmowym), zakład ubezpieczeń może odmówić zwrotu kosztów leczenia poniesionych przed zgłoszeniem.

W każdym przypadku zasadne jest gromadzenie dokumentacji medycznej (np. zaświadczenia lekarskie o chorobie, zastosowanych procedurach medycznych i zaleceniach lekarza), rachunków, faktur, zdjęć, notatek z Policji. Kopie dokumentów należy przekazać do ubezpieczyciela.

Najlepiej zapisać sobie datę i godzinę zgłoszenia oraz podany numer zgłoszenia/szkody i posługiwać się nim w późniejszych kontaktach z ubezpieczycielem. Ponadto, rozmowy z infolinią są nagrywane i w razie ewentualnych sporów mogą posłużyć jako materiał dowodowy.

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) pozwala na dostęp do bezpłatnej opieki medycznej na terenie UE i krajów EFTA (m.in. w Szwajcarii). Należy jednak pamiętać, że EKUZ w zależności od danego kraju pobytu nie pokrywa szeregu kosztów niemieszczących się w koszyku świadczeń gwarantowanych w ramach publicznej służby zdrowia (np. współpłacenia za leki lub niektóre procedury medyczne, żywienia podczas leczenia, przewozu karetką pogotowia), które mogą powstać, gdy ktoś za granicą zachoruje lub ulegnie wypadkowi.

EKUZ nie pokrywa także leczenia w prywatnych szpitalach, a w kurortach narciarskich dostęp do publicznych placówek może być utrudniony.

W ramach EKUZ nie można także liczyć na pokrycie kosztów akcji poszukiwawczych ratownictwa górskiego, transportu helikopterem (godzina lotu może kosztować nawet kilka tysięcy złotych!) oraz co bardzo istotne transportu do kraju np. miejsca zamieszkania. Dlatego wykupienie dodatkowego ubezpieczenia turystycznego, które obejmuje ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą, kosztów transportu, kosztów ratownictwa i poszukiwań, ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenie bagażu i sprzętu sportowego oraz assistance (pakiet usług pomocowych w podróży zagranicznej), to bardzo dobry pomysł – można mieć pewność, że w razie wypadku nie zostanie się z niespodziewanymi i wysokimi rachunkami. Koszt takiego ubezpieczenia jest niewspółmiernie niski do możliwych wydatków, jakie trzeba ponosić w przypadku wypadku na stoku lub zachorowania za granicą licząc tylko na EKUZ.

Nie, nie każdy pakiet daje taką ochronę. Standardowe ubezpieczenia turystyczne wykupowane przy wyjeździe za granicę zawierają wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela dotyczące wypadków spowodowanych sportami wysokiego ryzyka, za które (w zależności od danej oferty) może być również uznane narciarstwo i snowbording. Za opłatą dodatkowej składki wybierając odpowiednią opcję polisy, możesz jednak ubezpieczyć amatorskie uprawianie narciarstwa i snowboardingu. Jednakże należy zwrócić uwagę, że niektóre odmiany narciarstwa i snowbordingu są przez ubezpieczycieli określane jako sporty ekstremalne/ wysokiego ryzyka i jako takie wyłączne nawet przy polisach dedykowanych narciarzom. Kiedy chce się uprawiać takie dyscypliny sportu jak freesking, heliskiing, narciarstwo akrobatyczne, jazdę skibordem, snowtubing, a także samo narciarstwo i snowboarding poza wyznaczonymi trasami, potrzebujesz ponadstandardowego ubezpieczenia. Przy zakupie ubezpieczenia należy upewnić się, czy proponowana oferta ubezpieczenia na pewno obejmuje takie sporty i w razie potrzeby poszukać takiej oferty, która pozwala na wykupienie dodatkowej opcji obejmujące te aktywności.

W niektórych ubezpieczeniach dla narciarzy odnaleźć można dodatkowe opcje, takie jak: ubezpieczenie sprzętu narciarskiego od kradzieży czy zniszczenia w razie wypadku, refundację kosztów karnetu na wyciąg czy zajęcia szkółki narciarskiej, jeśli ulegniemy wypadkowi lub zachorujemy, czy wypłatę rekompensaty (określona kwota za każdy dzień), w razie zamknięcia tras zjazdowych (części z nich) ze względu na trudne warunki (np. zamknięcie tras z uwagi na warunki pogodowe, brak śniegu na stokach w „rejonie narciarskim” lub awarię wyciągów), czy refundację kosztów wypożyczenia sprzętu narciarskiego – jeśli nasz został zniszczony po upadku.

Najczęściej nie, ale są wyjątki. Przykładowo, jeżeli wybierają się Państwo uprawiać sporty zimowe we Włoszech, to muszą wiedzieć, że od 2022 r. osoby poruszające się na stokach narciarskich powinny posiadać polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, która obejmuje szkody wyrządzone osobom trzecim podczas szusowania. Brak takiej polisy będzie się wiązał z koniecznością zapłaty mandatu w wysokości do 150 euro oraz możliwością utraty skipassu. W innych krajach europejskich nie ma obowiązku posiadania ubezpieczeń związanych z uprawianiem sportów zimowych, ale warto pamiętać, że w razie wypadku, koszty leczenia i ratownictwa mogą być naprawdę wysokie.

Polisy ubezpieczeń podróżnych nie zapewniają pokrycia kosztów leczenia urazów doznanych za granicą od początku do końca. Jeśli na przykład, złamie się nogę, to ubezpieczyciel zorganizuje i pokryje koszty diagnostyki, ewentualnej koniecznej operacji i usztywnienia nogi, o ile jest to w danym momencie konieczne, a następnie zorganizuje transport medyczny do Polski. Koszty kontynuacji leczenia w kraju, np. koszty zdjęcia gipsu, operacji czy późniejszej rehabilitacji będziemy musieli już pokrywać we własnym zakresie lub korzystać z publicznej służby zdrowia. Żeby uniknąć takich kosztów, warto wybierać oferty ubezpieczenia z opcją kontynuacji leczenia i rehabilitacji po powrocie do kraju. W zależności od umowy może ona gwarantować organizację i pokrycie kosztów usług lekarza, pielęgniarki czy rehabilitanta. Czasem przewiduje też wypłatę dziennego świadczenia szpitalnego, a nawet pokrycie kosztów operacji i badań. Niestety w tych opcjach limity odpowiedzialności ubezpieczycieli są stosunkowo niskie – najczęściej oscylują pomiędzy 1 tys. zł a 5 tys. zł. Wymagane jest też zgłoszenie chęci kontynuacji leczenia w kraju po powrocie z zagranicy, przed jego podjęciem. To wystarczy przy mniej poważnych urazach. Na pokrycie pełnych kosztów bardziej skomplikowanych zabiegów czy długotrwałej rehabilitacji w prywatnych placówkach może się to okazać zbyt małą kwotą.

Przy wyjazdach obejmujących aktywności związanie z różnymi formami narciarstwa/snowboardnigu należy szczególnie uważać przy wyborze sum ubezpieczenia. Na śniegu i lodzie, zwłaszcza przy dużej prędkości zjazdowej, często zdarzają się niefortunne zdarzenia, takie jak złamana kończyna czy zerwanie więzadeł, które pociągają za sobą kosztowne i długotrwałe leczenie. Dlatego zawierając ubezpieczenie podróży z myślą o uprawianiu narciarstwa dobrze, jest wybrać opcję droższą, z wyższymi sumami ubezpieczenia niż potem narazić się na kłopoty, że leczenie za granicą lub koszty transportu do kraju przekroczą granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela i będziemy musieli różnicę pokryć z własnej kieszeni.

W odniesieniu do ubezpieczenia kosztów leczenia za granicą przy wyjazdach do Europy na narty warto rozważać oferty, które mają sumę ubezpieczenia minimum 50 tysięcy euro, a jeszcze lepiej 80 tysięcy euro. Podobnie powinno się dobierać sumę ubezpieczenia dla ubezpieczenia kosztów ratownictwa i poszukiwań, jednakże przy ubezpieczeniu OC pokrywającym szkody innych osób spowodowane naszym zachowaniem na stoku narciarskim suma ubezpieczenia powinna być określona na minimum 100 tysięcy euro. Trzeba pamiętać, że ewentualne roszczenia mogą być stosunkowo wysokie i obejmować nie tylko koszty zniszczonego sprzętu czy mienia, koszty leczenia i ratownictwa poszkodowanych, ale także zadośćuczynienie z cierpienie poszkodowanego czy utracone dochody w przypadku okresowej niemożności jego pracy.

W ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków suma ubezpieczenia nie jest tak istotna, bo wysokość świadczenia nie jest pochodną wysokości doznanej szkody (majątkowej lub niemajątkowej), lecz klient po prostu umawia się z ubezpieczycielem na określone świadczenie i ewentualny sposób jego szacowania (np. określony procent sumy ubezpieczenia w zależności od doznanego urazu czy 100% sumy ubezpieczenia w razie śmierci ubezpieczonego). Możliwa jest przy tym kumulacja świadczeń należnych z tytułu różnych tego umów ubezpieczenia NNW, czyli uzyskanie świadczeń z kilku posiadanych polis.

Ubezpieczenie bagażu podróżnego i sprzętu sportowego jest nierzadko ograniczone sumami ubezpieczenia rzędu kilku tysięcy złotych. W niektórych przypadkach ubezpieczyciele pozwalają na samodzielne określenie dokładnej wysokości sumy ubezpieczenia przez ubezpieczającego, wskazując przy tym na dostępny przedział (np. od tysiąca do pięciu tysięcy złotych). Stosowany przy tym bywa podlimit dotyczący określonych kategorii sprzętu, np. fotograficznego czy komputerowego.

Umowa ubezpieczenia może przewidywać określone podlimity, odnoszące się do poszczególnych rodzajów wypadków ubezpieczeniowych, niższe od sumy ubezpieczenia dotyczącej danego ubezpieczenia. Dla przykładu w ramach ubezpieczenia kosztów leczenia obowiązuje często limit na leczenie stomatologiczne – zazwyczaj niski, wystarczający jedynie na doraźne zaopatrzenie zęba w nagłych stanach zapalnych czy urazach. Podlimity dotyczą też maksymalnych kosztów niektórych usług w ramach assistance jak: transport członków rodziny, organizacja kierowcy zastępczego, opieka nad dziećmi czy przedłużenie pobytu w celu kontynuowania leczenia. Niektóre z nich mogą być przy tym określane jako maksymalna stawka dzienna.